Onderzoeksinfrastructuur voor onderwijsbeleid
Voor onderbouwd onderwijsbeleid en voor inzicht in de onderwijspraktijk is goed (praktijk-) onderzoek essentieel. Er zijn tal van (sub)disciplines en samenwerkingen daartussen die bijdragen aan actuele en fundamentele expertise over onderwijs. Dit veld is niet statisch: ontwikkelingen in beleid en praktijk gaan gepaard met veranderende onderzoeksvragen en wetenschappelijke inzichten. Er komen nieuwe aandachtsgebieden bij en bestaande (sub)disciplines kalven af, bijvoorbeeld onderzoek naar onderwijsrecht, onderwijs geschiedenis en fundamentele pedagogiek.
De toekomstbestendigheid van verschillende vakgebieden staat al langere tijd onder druk. Dit kan nadelige gevolgen hebben, zoals het verlies van specialistische kennis, of een oppervlakkiger begrip van complexe onderwijskwesties. Een afkalving van disciplines binnen het onderwijsonderzoek kan ten koste gaan van de diversiteit van perspectieven en kan interdisciplinaire samenwerking, die nodig is voor onderbouwd onderwijsbeleid, bemoeilijken.
Als er gaten vallen in het onderwijsonderzoek, kan de overheid haar kerntaak om te zorgen voor goed onderbouwde beleidsmaatregelen en wetgeving minder goed waarmaken. Een ander risico is dat onderzoek op onderdelen een te smalle basis vormt om als counterveiling power te kunnen dienen. Deskundigen en (praktijk)onderzoekers kunnen beleidsmakers en de wetgever immers van onderbouwde inzichten en gegevens voorzien om tot gegronde beslissingen te komen en onderwijsbeleid en -wetgeving te verbeteren.
Er is op dit moment geen dekkend zicht op de stand van de onderzoeksinfrastructuur als essentiële voedingsbron voor onderwijsbeleid en -wetgeving. Welke partijen zijn betrokken bij onderwijsonderzoek en welke rol(len) spelen ze? Welke vakgebieden mogen in deze infrastructuur niet ontbreken? Welke leemtes zijn er of dreigen op korte termijn te ontstaan? Hoe staat het met de levensvatbaarheid van deze disciplines; welke financiering is er? Is de (sturing op de) onderzoeksinfrastructuur goed ingericht?
Verkenning in voorbereiding
Op verzoek van de minister van Onderwijs buigt de raad zich in deze verkenning over de vraag: Wat is nodig voor een goed functionerende onderzoeksinfrastructuur voor onderwijsbeleid?
Deze verkenning verschijnt naar verwachting in de tweede helft van 2026.