Onderwijs in het licht van het tekort aan leraren

Het onderwijs kampt al langer met een tekort aan leraren en dit probleem is volgens de prognoses niet op korte termijn opgelost. Het lerarentekort speelt vooral in het primair onderwijs, maar ook in het voortgezet onderwijs lopen de tekorten op.

Beeld: ©Onderwijsraad

Hierdoor staan er onbevoegde leraren voor de klas, blijven vacatures open, worden klassen naar huis gestuurd, kunnen lessen niet of niet allemaal gegeven worden, verdwijnen sommige vakken (tijdelijk) van het rooster. Daarbij kunnen leraren-in-opleiding niet altijd voldoende worden begeleid en loopt de toch al hoge werkdruk verder op. Lerarenteams kunnen hierdoor niet de onderwijskwaliteit bieden die zij voorstaan. En het is fnuikend voor de schoolloopbaan van leerlingen.

Nationaal probleem

Het lerarentekort in het onderwijs is een nationaal probleem en geldt voor scholen in zowel steden als de regio, maar is ongelijk verdeeld. Sommige gebieden kampen met een groter tekort dan andere, en de tekorten zijn omvangrijker op bijvoorbeeld kwalitatief minder sterke scholen en op scholen die veel leerlingen met extra onderwijsbehoeften tellen.

De arbeidsmarkt toont ook buiten het onderwijs tekorten, in zowel de publieke dienstverlening (zorg, veiligheid) als het bedrijfsleven (techniek, logistiek). Er zijn signalen dat de krapte op de arbeidsmarkt structureel is. Zo is de verwachting dat de potentiële beroepsbevolking tot 2050 met een half miljoen mensen zal krimpen door vergrijzing, hoewel het bevolkingsaantal groeit.

Hoe in goed onderwijs blijven voorzien

Het tekort vergt veel van degenen die in het onderwijs werken en is van invloed op de kwaliteit en continuïteit van het onderwijs. Het is van belang dat alles in het werk gesteld wordt om te zorgen voor voldoende bevoegde leraren. Want zij zijn van essentieel belang voor het geven van goed onderwijs. In de tussentijd vraagt een tekort aan leraren ook om doordenking hoe in deze situatie in goed onderwijs kan blijven worden voorzien. Welke vraagstukken, dilemma’s, belangen en mogelijkheden komen in beeld als er langere tijd minder leraren in het onderwijs zijn? 

Verkenning op verzoek minister

Op verzoek van de Minister voor Primair en Voortgezet Onderwijs, verkent de Onderwijsraad hoe en in welke vorm, gegeven het tekort aan leraren, in goed onderwijs kan worden voorzien. 

De verkenning verschijnt naar verwachting voor de zomer van 2023.