Herijking bekwaamheidseisen
De minister heeft de Onderwijsraad verzocht om een advies uit te brengen over het voorstel van de Onderwijscoöperatie voor herijking van de bekwaamheidseisen voor leraren in het primair en voortgezet onderwijs en het middelbaar beroepsonderwijs.
De raad komt in het briefadvies tot de conclusie dat het voorstel op twee punten tekortschiet: de motivering van de voorgestelde bekwaamheidseisen is ontoereikend en de inhoudelijke invulling van de bekwaamheidseisen is onvolledig. Verder meent de raad dat het bekwaamheidsonderhoud nadere aandacht vergt en geeft hij nog een overweging aangaande de door hem geadviseerde algehele verhoging van het niveau van leraren.
Het voorstel is ontoereikend gemotiveerd
Gezien het uitgangspunt van bestendigheid van regelgeving is de raad van mening dat in de toelichting bij het voorstel ten onrechte niet wordt ingegaan op de redenen die tot de voorgestelde herziening van de bekwaamheidseisen hebben geleid. Vanwege het ingrijpende karakter van de voorgestelde wijzigingen voor alle betrokkenen acht de raad het noodzakelijk dat voor de herziening een dragende motivering wordt gegeven.
Bovendien voorziet het voorstel niet in bekwaamheidseisen voor werkzaamheden van leidinggevende en ondersteunende aard. De raad adviseert dit alsnog te doen, omdat de kwaliteit van deze werkzaamheden medebepalend is voor de eindkwaliteit die uiteindelijk in het onderwijs verwezenlijkt kan worden.
Het voorstel is inhoudelijk niet compleet
De raad vindt de bekwaamheidseisen onvoldoende richtinggevend voor de lerarenopleiding, omdat zij op drie punten onvolledig zijn. De raad doet daarom de volgende aanbevelingen:
- Neem de niveau-aanduiding expliciet op in de bekwaamheidseisen
- Neem eisen omtrent algemeen professioneel handelen op in de bekwaamheidseisen
- Doe meer recht aan de verschillen tussen het algemeen voortgezet en het beroepsgericht onderwijs
Bevordering bekwaamheidsonderhoud en niveauverhoging wenselijk
Vooralsnog hebben de Wet BIO en het huidige Besluit bekwaamheidseisen onderwijspersoneel maar in beperkte mate bijgedragen aan het tot stand brengen van systematisch en gestructureerd bekwaamheidsonderhoud van leraren. Om dit te bevorderen, adviseert de raad te kiezen voor een publiekrechtelijk lerarenregister. Op die manier kan de grondwettelijke zorg van de overheid voor de bekwaamheid van leraren beter worden bewaakt.
In Kiezen voor kwalitatief sterke leraren (2013) heeft de Onderwijsraad geadviseerd de master als standaard te hanteren voor alle nieuwe havo- en vwo-leraren en leraren in de algemene vakken in het vmbo en mbo. Als deze verhoging van de eisen aan het niveau van leraren wenselijk wordt gevonden, dan verdient het de voorkeur dit te combineren met het proces van herijking van de bekwaamheidseisen.